Səhabələrin Ramazanı 4- Abdurrahman b. Aufun iftarı

Onun adı Abdurrahmandır – yəni Rəhmanın qulu. O, həm də Rəhmanın ticarətçisi idi. Əgər biz "Rəhman olan Allah necə bir ticarətçi görmək istəyir?" deyə bir sual versək, qarşımıza çıxacaq ilk isim Abdurrahman ibn Auf olar. Çünki onda Rəhmaniyyət fərqli bir şəkildə təzahür etmişdi. O, alver edərkən, ticarətlə məşğul olarkən insanlara qarşı incə, mərhəmətli idi. Heç vaxt "hər şey mənim olsun" deyib, qarşısındakını zərərə salmazdı. Çünki o, Rəhmanın ticarətçisi idi.

Abdurrahman ibn Aufun Ticarət Əxlaqı

Ticarət hamının bacaracağı bir iş deyil. Bu sahədə uğur qazanmaq üçün ehliyyət (bacarıq), kabiliyyət və siddiqlik vacibdir. Siddiqlik – yəni dürüstlük və etibarlılıq – olduqca çətindir. Peyğəmbərimiz (s.a.s.) buyurur ki, "Doğru və etibarlı ticarətçi Qiyamət günü peyğəmbərlərlə, siddiqlərlə və şəhidlərlə birlikdə olacaqdır."

Bundan başqa, səmahat (gözəgəlimlilik, səxavət) da ticarətdə mühüm xüsusiyyətdir. Abdurrahman ibn Auf hər zaman alverində asanlıq göstərmiş, insanları çətinliyə salmamış, haqqı ilə iş görmüşdür.

Onun Fədakarlığı və Səxavəti

Məkkədə sayılıb-seçilən bir ticarətçi olan Abdurrahman ibn Auf hicrət edəndə hər şeyini geridə qoydu. Mədinədə Peyğəmbərimiz onu Sə'd ibn Rəbi ilə qardaş etdi. Sə'd ibn Rəbi böyük fədakarlıq göstərərək ona mal-dövlətini bölüşməyi təklif etdi. Amma Abdurrahman ibn Auf "Mənə sadəcə bazarın yolunu göstər, bir də ip ver" dedi. O, hamallıq edərək başladı və qısa müddət sonra evlənəcək qədər var-dövlət topladı. Peyğəmbərimiz (s.a.s.) ona "Allah malını bərəkətli etsin" deyə dua etdi və bu dua nəticəsində onun ticarəti daha da inkişaf etdi.

Yəhudilər o dövrdə bazarlara tam hakim idilər. Amma Abdurrahman ibn Auf elə bir ticarət əxlaqı nümayiş etdirdi ki, qısa zamanda adı dillər əzbəri oldu. Onun təkcə Təbuk səfəri zamanı etdiyi fədakarlıq belə onun səxavətini göstərir. Peyğəmbərimiz "Cənnət qarşılığında orduyu kim təchiz edəcək?" deyə səhabələrə müraciət edəndə Abdurrahman ibn Auf evinə getdi və orada 4 min dinar var idi. O, bunun yarısını ailəsinə, yarısını isə Allah yolunda bağışladı. Peyğəmbərimiz "Allah verdiyini də bərəkətli etsin, saxladığını da!" deyə dua etdi.

Lakin o, bununla kifayətlənmədi, daha çox yardım etdi. Onun səxavəti o qədər böyük idi ki, münafiqlər onu qınamağa başladılar və "Gözdə olmaq üçün edir, göstərmək üçün edir" dedilər. Bunu eşidən Abdurrahman ibn Auf isə "Kim nə deyirsə desin, mən qəlbimdən əminəm!" dedi.

Abdurrahman ibn Aufun Ramazan İftarı

Bu qədər varlı və səxavətli olan Abdurrahman ibn Aufun bir Ramazan iftarına şahid olaq. Bir gün onun qarşısına müxtəlif yeməklər gətirildi. O, süfrəyə baxıb ağlamağa başladı. Yanındakılar təəccüblə "Ey Peyğəmbərin səhabəsi, niyə ağlayırsan?" deyə soruşdular. O isə dedi ki, "Musabı xatırladım".

Musab ibn Umeyr Məkkənin ən zəngin gənclərindən biri idi, lakin Uhudda şəhid olduqda onun üçün bir kəfən belə tapılmadı. Başını örtəndə ayaqları açıq qalırdı, ayaqlarını örtəndə isə başı açılırdı. Həmçinin Seyyidüş-şühəda Hamzanı xatırladı. O da Uhudda şəhid oldu və dünyanın heç bir nemətindən istifadə etmədən axirətə getdi.

Abdurrahman ibn Auf isə onların yoxsulluğunu, şəhadətini və özünün var-dövlət içində yaşamasını düşündü və qorxdu:
"Allah bizi axirətdəki mükafatımızı bu dünyada verərək, bizi axirət nemətlərindən məhrum edəcəkmi?"

Bu qorxudan dolayı o gün o iftar süfrəsindən aclıq içində ayrıldı.

Sahabələri Xatırlamaq və Dərs Almaq

Abdurrahman ibn Auf kimi bir səxavət qəhrəmanının iftar zamanı keçirdiyi bu hisslər bizə də dərs olmalıdır. İftar süfrələrimizi israf etməyək. Ən azından iftarlarımızda boş dünyəvi söhbətlər əvəzinə səhabələri xatırlayaq, onların həyatından dərs alaq. Bəlkə də bu, boğazımızdan keçən tikəyə təsir edəcək, bəlkə bizi kövrəldəcək, amma səhabələri xatırlamaq bizə dərman olacaqdır. İnşallah, bu Ramazan bizə səhabələrlə daha gözəl mənalar qazandırsın.

İslamın Ticarətlə Yayılması – Malezya Nümunəsi

Başımızdakı bu papağın haradan gəldiyini bilirsinizmi? Bu, Malayziya papağıdır. Bugünkü söhbətimizdə Malayziya haqqında da danışmaq istəyirəm. Malayziyanın hazırda 35 milyon əhalisi var və bunun 62%-i müsəlmandır. Maraqlıdır ki, o torpaqlara heç bir İslam ordusu getməmişdir. Oralar İslamı ticarət yolu ilə tanıdı. Ərəbistandan, Hindistandan, Çindən gedən müsəlman ticarətçilər orada İslamı yaydılar.

Bu da bizə bir dərs verir:
Ticarət – təbliğin ən mühüm yollarından biridir. Əgər ticarətimizi İslama xidmət üçün bir vasitəyə çevirsək, tarixdə olduğu kimi bu gün də insanların qəlblərini İslamla tanış edə bilərik.